
Një “ulçer” është një plagë që nuk shërohet shpejt, dhe nëse zhvillohet në një vend ku kalon një enë gjaku, mund të shkaktojë gjakderdhje. Gjakderdhja e tepërt nga një ulçer mund të jetë një urgjencë mjekësore, pasi mund të shkaktojë humbje të shpejtë gjaku dhe madje humbje jete.
Kur flitet për ulçera, shpesh nënkuptohet ulçera peptike, të cilat zhvillohen në traktin e tretjes. Termi “peptik” do të thotë se ka të bëjë me acidin. Ulçerat peptike mund të shfaqen në stomak, në zorrën e vogël poshtë stomakut, ose në ezofag (kanali i ushqimit) lart nga stomaku.
Ndonjëherë, ulçerat peptike mund të gjakosin. Mjekët i quajnë këto ulçera gjakderdhëse. Gjakderdhja e rëndë, e njohur si hemorragji, mund të jetë kërcënuese për jetën. Megjithatë, gjakderdhja e lehtë mund të kalojë pa u vënë re dhe shpesh nuk është aq e rrezikshme, por ende kërkon trajtim.
-Simptomat mund të ndryshojnë në intensitet, por shpesh përfshijnë dhimbje në pjesën e sipërme të barkut ose stomakut.
-Infeksionet dhe disa medikamente mund të shkaktojnë ulçera që gjakosin.
Simptomat e Ulçerave Peptike
Ulçerat peptike mund të jenë të vështira për t’u diagnostikuar sepse disa njerëz nuk kanë simptoma. Ata që përjetojnë simptoma shpesh i ndjejnë ato shumë të dukshme. Disa prej simptomave përfshijnë:
- Dhimbje në pjesën e sipërme të barkut, e cila mund të përkeqësohet pas ngrënies ose kur stomaku është i zbrazët
- Të vjella, nauze, ose të dyja
- Ndjenja e ngopjes ose e fryrjes
Anemia
Një ulçer që gjakos ngadalë mund të shkaktojë gradualisht anemi. Anemia është një gjendje ku trupi nuk ka mjaft qeliza të kuqe të gjakut dhe hemoglobinë, që do të thotë se organet e trupit nuk marrin mjaft oksigjen. Anemia mund të bëjë që një person të ndjehet i lodhur ose të ketë vështirësi në frymëmarrje. Ajo mund të bëjë që lëkura të duket më e zbehtë se zakonisht.
Shkaqet e Ulçerave Peptike
Trupi prodhon acide të fuqishme që janë të nevojshme për tretjen. Këto acide zakonisht nuk e dëmtojnë traktin e tretjes për shkak të shtresës mbrojtëse të mukozës në këtë pjesë të trupit. Megjithatë, në disa raste, trupi prodhon shumë acid stomaku dhe shtresa e mukozës dëmtohet ose shkatërrohet. Kur ndodh kjo, acidi mund të dëmtojë shtresën e traktit të tretjes dhe të shkaktojë ulçerë.
Faktorët e Rrezikut
Shumica e ulçerave peptike kanë shkaktarë të njohur, dhe disa faktorë mund të rrisin rrezikun e zhvillimit të tyre.
- NSAID-të (Medikamentet e Pa-steroidalë Anti-inflamatorë)
Përdorimi i disa medikamenteve për lehtësimin e dhimbjes, të njohura si NSAID, mund të shkaktojë ulçera peptike ose që gjakosin. Ky është rreziku i përdorimit të NSAID-ve në doza të larta ose për periudha të gjata kohe, pasi ato bllokojnë një substancë të caktuar në trup që ndihmon në mbrojtjen e shtresës së stomakut nga acidi.
Medikamentet më të zakonshme NSAID janë:
- Ibuprofen
- Naproksen
- Aspirinë
NSAID-të gjithashtu mund të zvogëlojnë aftësinë e gjakut për të koaguluar, çka mund të bëjë që ulçerat të gjakosin më shumë.
- Infeksioni me Helicobacter Pylori (H. Pylori)
Helicobacter pylori është një lloj bakterie që mund të infektojë stomakun. Ajo sulmon shtresën e mukozës së stomakut, duke lejuar që acidi të depërtojë dhe të dëmtojë indet. Ky infeksion është një shkaktar i zakonshëm i ulçerave peptike, duke prekur rreth 30–40% të popullsisë në Shtetet e Bashkuara.
Ekspertët nuk e dinë saktësisht se si kontraktohet H. pylori, por disa besojnë se përhapet përmes ushqimit dhe ujit të ndotur. H. pylori mund të përhapet gjithashtu nga njeriu në njeri. Praktikimi i higjienës së mirë, siç është pastrimi i duarve dhe shmangia e ushqimit dhe pijeve të ndotura, janë masat që ndihmojnë në parandalimin e këtij infeksioni.
Përfundim
Ulçerat peptike dhe ato që gjakosin mund të jenë të rrezikshme për jetën nëse nuk trajtohen siç duhet. Disa nga shkaqet kryesore përfshijnë përdorimin e NSAID-ve dhe infeksionin me H. pylori. Është e rëndësishme të jeni të vetëdijshëm për simptomat dhe të kërkoni kujdes mjekësor nëse ato përkeqësohen. Trajtimi i hershëm mund të shpëtojë jetë.
#Ulçera #gastrike #hemorragjike #GAZETA #SHËNDETI
#Ulçera #gastrike #hemorragjike #GAZETA #SHËNDETI